Muzički i kulturni život Bosne i Hercegovine siromašniji su za veliko ime na području muzikologije i muzičke publicistike. Preminuo je dr. Ivan Čavlović, uvaženi muzikolog, kompozitor, muzički teoretičar i publicista, bivši dekan i profesor emeritus na Muzičkog akademiji u Sarajevu. Kako je saopćeno iz ove ustanove, profesor Čavlović je preminuo 14. maja 2021. godine u Sarajevu u 72. godini.
Ivan Čavlović je rođen 20. 8. 1949. u Kruharima, Sanski Most. Prve poduke iz oblasti muzičke teorije i sviranja na crkvenom harmoniju imao je od oca Ante i fra Alojzija Atlije, a zatim od školskih nastavnika muzike Sergeja Beljajeva i Stjepana Matanovića. Tokom osnovnoškolskog i gimnazijskog školovanja aktivno je učestvovao u radu zabavnog orkestra KUD-a „Grmeč“ gdje je svirao trubu i kontrabas, a u VIS-u „Boemi“ iz Sanskog Mosta i „Procol ferrum“ iz Prijedora svirao je bas gitaru. Diplomirao je muziku na Pedagoškoj akademiji u Puli (1972), a zatim i na Muzičkoj akademiji u Sarajevu (1977) na Odsjeku za muzičku teoriju i pedagogiju. Završio je i dvogodišnji studij klavira (1979) u klasi prof. Matusje Blum.
Dobitnik je Zlatne značke „Hasan Brkić“ Univerziteta u Sarajevu. Postdiplomski studij je završio na Muzičkoj akademiji u Sarajevu (1983), odbranivši magistarski rad „Sonatnost u djelima J. S. Bacha“ i primjena njenih principa u klavirskim sonatama D. G. Scarlattija (mentorica: red. prof. mr. Nada Ludvig-Pečar). Stepen doktora muzičkih nauka je stekao takođe na Muzičkoj akademiji u Sarajevu (1991) odbranom doktorske disertacije Kompoziciono-tehničke i stilske karakteristike stvaralačkog opusa Vlade S. Miloševića (mentor: red. prof. dr. Nikša Gligo). Radio je kao nastavnik muzičkog odgoja u Osnovnoj školi u Starom Majdanu kod Sanskog Mosta (1972–1973), te kao nastavnik gitare u Osnovnoj muzičkoj školi u Vogošći (1976–1978).
Od 1978. radi na Muzičkoj akademiji Univerziteta u Sarajevu, kada je izabran za asistenta-pripravnika na predmetima Analiza muzičkih oblika i Analiza polifonih oblika (mentori prof. Vojin Komadina i prof. Nada Ludvig-Pečar). Od tada do 2010. prolazi sva akademska zvanja do redovnog profesora. Od 2004. do 2016. vodio je nastavu iz predmeta Muzika na Akademiji scenskih umjetnosti. Bio je dekan Muzičke akademije Univerziteta u Sarajevu od 2007. do 2016, kada odlazi u mirovinu. Godine 2016. izabran je za profesora emeritusa, kao i za člana Savjeta za nauku i umjetnost Univerziteta u Sarajevu.
Od 28. 5. 1992. do 21. 9. 1995. bio je pripadnik Armije Republike Bosne i Hercegovine. Vrijeme između odlazaka na prvu liniju fronta na sarajevskoj Dobrinji, u ovom bi periodu redovno posvećivao studentima. Zajedno s dekanom Farukom Sijarićem i nekolicinom drugih nastavnika uspio je održati kontinuitet nastavnog procesa na Muzičkoj akademiji u opsjednutom Sarajevu. Jedan je od osnivača Muzikološkog društva FBiH (1997) i pokretač časopisa za muzičku kulturu „Muzika“ (1997), čiji je glavni i odgovorni urednik bio od 1997. do 2007. Od 1998. godine zajedno sa saradnicima pokreće bijenalni Međunarodni simpozij „Muzika u društvu“. Od kraja 70-tih i tokom 80-tih godina prošlog stoljeća bio je aktivan u radu Udruženja kompozitora BiH. Od 1985. do 1989. bio je nositelj projekta Kompozitori Bosne i Hercegovine: Obrada podataka pri SOKOJ-u. S prof. dr. Ankicom Petrović 1990/91. za ANUBiH izradio je projekt Fundamentalna istraživanja za historiju muzike u BiH (FIHM BiH 2010), koji je 1997. preuzelo Muzikološko društvo, a od 2004. Institut za muzikologiju Muzičke akademije u Sarajevu. Takođe je pokrenuo i projekt Leksikon muzičara u BiH (1999) i bio glavni i odgovorni urednik objavljenog Abecedarija Leksikona (2010).
Jedan je od osnivača Instituta za muzikologiju (2004) i Centra za muzičku edukaciju (2014) Muzičke akademije Univerziteta u Sarajevu. Inicijator je pokretanja doktorskog studija u oblasti muzičke umjetnosti na Muzičkoj akademiji Univerziteta u Sarajevu, prvog doktorskog studija u oblasti umjetnosti u Bosni i Hercegovini (2010). Godine 2008. pokrenuo je festival Majske muzičke svečanosti Muzičke akademije u Sarajevu, a 2011. bio je jedan od inicijatora Sarajevo Chamber Music Festivala u organizaciji Muzičke akademije u Sarajevu i Manhattan String Quarteta iz New Yorka. Napisao je preko 200 naučnih i stručnih radova, monografskih brošura i publicističkih priloga. Za muzikologiju Bosne i Hercegovine od posebnog je značaja njegovih devet knjiga: Muzički oblici (1998), Vlado Milošević – kompozitor (2001), Historija muzike u Bosni i Hercegovini (2011), Uvod u muzikologiju i metodologija naučno-istraživačkog rada (2004, 2012), Muzički oblici i stilovi. Analiza muzičkog djela (2014), Eseji o muzici. Nacrt za socijalnu historiju muzike u Bosni i Hercegovini (2015), Muzički portreti. Izvori i sjećanja (2017), Nauka o muzici u Bosni i Hercegovini (2019). Za doprinos muzikologiji i muzičkoj publicistici dobio je nagradu „Vlado Milošević“ AMUS-a (2017). Od 1979. aktivan je i kao kompozitor. U njegovom opusu posebno je vrijedna saradnja s rediteljem Gojkom Bijelcem, iz koje su proizašle, između ostalog, predstava La Strada (1999) i opera atrakcijâ Srebreničanke (2004).
Od 2016. godine svoja djela za solo instrumente, manje i veće kamerne sastave, te gudački orkestar redovno je predstavljao kroz koncertna izvođenja.
(Semir Alagić)
