Nakon što su na naplatu došli računi mandata bivšeg američkog predsjednika Donalda Trumpa i metastazirali ispunjavanjem njegovog obećanja o povlačenju trupa iz Afganistana, obnovljen je hladni rat u kojem se Bosna i Hercegovina našla na prvoj liniji bojišta.
“Američki protivnici sada znaju da nam mogu prijetiti, a naši se saveznici pitaju mogu li u bilo čemu računati na nas”, izjavila je tada je republikanska kongresnica Liz Cheney.
Koincidiralo je to sa radikaliziranjem zahtjeva vođe Republike Srpske za “vraćanjem nadležnosti RS” i odbijanjem legitimiteta visokog predstavnika međunarodne zajednice u Bosni i Hercegovini Christiana Schidta, što su službeno podržale Ruska Federacija i Kina.
Evropska unija, načeta Brexitom i unutrašnjim opstrukcijama “suverenističkih” desničara, uz tako poljuljanog partnera u zajedničkom vojnom savezu, zaista ostavlja sliku inferiornog suparnika u aktuelnom odmjeravanju snaga.
Kolone izbjeglica iz Afganistana, djelimično i aktuelnom krizom i prijetnjom konfliktom na balkanskoj ruti, usmjeravaju se posredstvom Bjelorusije na najslabije granice Evropske unije u baltičkim zemljama Estoniji, Litvaniji i Latviji. Pomažu u tome i desničarske vlasti u Poljskoj, Mađarskoj i Hrvatskoj “zavjesama” od bodljikave žice. Tako se ponovo spušta “gvozdena zavjesa” od sjevera do Sredozemnog mora.
Tako podijeljeni i sa neuvjerljivom moći dojučer jedinog vojnog saveza, na zapadnom Balkanu, a posebno u Bosni i Hercegovini, prepustili su političku i diplomatsku inicijativu Rusiji, a ekonomsku Kini. Tako se dogodilo da i članice NATO-a blagonaklono ili prešutno podržavaju takve inicijative.
Otuda nama u BiH prijetnje sankcijama i pozivanje na razgovore o onome o čemu se ne pregovara djeluju blago i neuvjerljivo. Obrazloženja da se potencijalne sankcije protiv lidera i kompanija koje ih podržavaju ne odnose na narode i građane, posljedica su nerazumijevanja situacije u Bosni i Hecegovni.
Nisu samo institucije Bosne i Hercegovine zbog blokada taoci nacionalističkih i secesionističkih politika, već su zarobljeni i sami građani posredno ili neposredno. Bosna i Hercegovina je zarobljeno i ucijenjeno društvo, tako da sankcije protiv vodećih političkih oligarhija i kompanija koje ih finansiraju posredstvom namještenih poslova u građevinarstvu, informatičkom i drugim unosnim granama biznisa u jednoj od najkorumpiranijih država moraju pogoditi i stanovništvo.
Lideri koji se pozivaju na demokratiju i legitimitet stečen glasovima građana, posredstvom stranaka, jer najčešće sami koriste nadležnosti koje po zakonu nemaju, a pod kontrolom imaju po nekoliko stotina hiljada građana koji na razne načine egzistencijalno ovise o tim strankama. Čak i oni koji nisu glasači tih stranaka rade u kompanijama za koje je javna tajna da su rodbinski, kumovski, stranački ili poslovno povezane sa liderima i njihovim strankama.
Pošto se radi o najjačim kompanijama sa najvećim brojem zaposlenih, (osim “najboljeg poslodavca” javnih preduzeća i admnistracije koji su apsolutno pod političkom kontrolom), jasno je da bi sankcije protiv lidera pogodile većinu stanovništva u entitetu. A pošto je Bosna i Hercegovina jedinstven ekonomski prostor, odrazile bi se na cjelokupno stanovništvo.
Kako bi se izbjegao ukrajinski scenarij, gdje je ruska agresija nagrađena teritorijom Krima, ili kiparski gdje je “strategija zamrznutog konflikta” dovela do trajne podjele otoka, NATO, SAD i Evropska unija morali bi hitno poduzeti sve mjere kako bi se zaustavilo širenje malignog uticaja Rusije na Balkanu. Uključujući sankcije, uključujući vojno prisustvo na Drini, uključujući zaštitu stranih investitora i garancije sigurnosti, bez obzira koliko široko te mjere djelovale i sa kojim posljedicama.
